اینده انتخابات امریکا و روابط با ایران

سه شنبه سوم نوامبر، روز انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده است. روزی سرنوشت ساز، نه تنها برای آمریکایی ها بلکه برای بسیاری دیگز از مردم زمین. هرچند تنها این شهروندان آمریکا هستند که حق انتخابشان را به دنیا تحمیل خواهندکرد.
در این میان، یکی از ملت هایی که بی صبرانه در انتظارنتیجه انتخابات آمریکا خواهد بود ایرانیان هستند. خروج آمریکا از برجام، اعمال تحریم های بی سابقه علیه حکومت ایران و بحران شدید اقتصادی دلیل اصلی این انتظار است. رابطه دو متحد تاریخی اتحادیه اروپا و ایالات متحده هم در دوران دونالد ترامپ دچار نوسان و بحران شد. این موضوعات در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، بهانه ای شد تا یورونیوز با رابرت مالی، مشاور باراک اوباما در امور خاورمیانه و عضو تیم مذاکره کننده هسته ای جان کری در سال ۲۰۱۵، گفتگو کند.
یورونیوز: اگر جوبایدن رئیسجمهور آمریکا شود، آیا میتواند خسارتهایی که ترامپ در همکاریهای تاریخیاش با اروپا به بارآورده را جبران کند؟
رابرت مالی: جو بایدن دستکم تلاشش را میکند. اگر بایدن انتخاب شود با اطمینان میتوان چنین چیزی را پیشبینی کرد البته به این معنا نیست که همهچیز به آسانی مثل روز اول خواهد شد.
یورونیوز: برجام این روزها با خطر نابودی مواجه است، فکر میکنید انتخاب مردم آمریکا در انتخابات پیشرو تا چه میزان میتواند به نجات این توافق کمک کند؟
رابرت مالی: اگر ترامپ رئیسجمهور شود که یک بار برای همیشه باید برجام را به خاک بسپاریم. اگر بایدن انتخاب شود که به وضوح از ایده بازگشت و مشارکت آمریکا در برجام سخن گفته مادامی که ایران پایبندیاش را به مفادی که از آن تخطی کرده حفظ کند این محتمل است البته کار سادهای نیست.
یورونیوز: آیا جوبایدن میتواند آمریکا را به برجام بازگرداند؟
رابرت مالی: بایدن این را گفته و این بهترین، واقعگرایانهترین و بهینهترین قدم برای هر دو طرف است تا کاملا به برجام و توافق هستهای بازگردند.
و بعد درباره اینکه ادامه کار میتواند چگونه باشد گفتوگو کنند. این بهترین راه است که زمینهای برای تداوم مسیر شکل بگیرد.
یورونیوز: اما اگر ترامپ پیروز انتخابات باشد، آیا اتحادیه اروپا میتواند توافق هسته ای را زنده نگه دارد؟
رابرت مالی: همانطور که گفتم این دیگر کار بسیار دشواری است. اگر ترامپ انتخاب شود، هر اندازه صبری که ایران طی سالهای گذشته به خرج داده، به وضوح در ۴ سال آینده ادامه نخواهد یافت. در چنین وضعیتی احتمال اینکه شاهد فروپاشی برجام باشیم زیاد است، خطر درگیری و جنگ هم وجود دارد. یادمان نرود که پس از کشته شدن قاسم سلیمانی چه اندازه به جنگ نزدیک شدیم. فکر میکنم با انتخاب دونالد ترامپ ما یک بار دیگر هم میتوانیم بسیار به رویارویی نظامی نزدیک شویم.
یورونیوز: آیا بایدن میتواند برای مثال صد روز پس از پیروزی در انتخابات، تحریمهای ایران را بردارد؟
رابرت مالی: نمیخواهم برای آن جدول زمانی مشخص کنم. چرا که آنچه بایدن در کارزارهای انتخاباتی گفته منوط به بازگشت و پایبندی ایران به تعهداتش در توافق است بدین ترتیب آمریکا به برجام باز میگردد و تحریمها نیز برداشته میشود. اینکه آیا ایران این ترتیب را میپذیرد یا اینکه میگوید ما میخواهیم اول شما عمل کنید. بله آمریکا یک بار دیگر قادر است تحریمها را بردارد. بحث زمان هم به این بستگی دارد که با چه سرعتی دو طرف به تفاهم برسند. آیا ایران خواستههای دیگری را طرح میکند؟ چه کسی پیشقدم میشود و پایندی دوباره ایران به توافق چقدر طول میکشد؟ نمیدانم آیا در صد روز میشود چنین کاری کرد اما به طور نسبی میتواند سریع انجام شود.
یورونیوز: برای آخرین سوال، ترامپ بارها گفته که ایرانیها دور دوم ریاستجمهوری با من گفتگو خواهند کرد؟ آیا به نظر شما این ممکن است؟
رابرت مالی: او همان دور اول هم میگفت که ایرانیها با من مذاکره میکنم، اما دیدیم که اینگونه نشد. چند بار گفت آنها برای مذاکره با من التماس میکنند، اما این اتفاق نیفتاد هیچ ضمانتی برای اینکه ایران توافق کند وجود ندارد. برخلاف این صحبتها، ایران گفته که به سمت تحکیم روابطش با روسیه و چین میرود. و اینکه شاید از آمریکا دورتر هم بشود. به همین خاطردر این باره معتقدم که همه چیز به اتفاقات در ایران بستگی دارد. دونالد ترامپ نشان داده که از توافق و مذاکره استقبال خواهدکرد. سوال این است: «آیا ایران به اندازه کافی به ترامپ اعتماد خواهدکرد یا نه؟»